Een geslachtschromosoom is een chromosoom dat bepaalt of een individu mannelijk of vrouwelijk is. Bij zoogdieren hebben vrouwtjes twee gelijkvormige geslachtschromosomen, die we X-chromosomen noemen (XX). Mannetjes hebben een X-chromosoom en een ander geslachtschromosoom: Y (XY).

Y is kleiner dan X

Opvallend  is dat het Y-chromosoom veel kleiner is dan het X-chromosoom. Dit komt doordat het Y-chromosoom alleen uit geslachtsbepalende genen bestaat. Het  X-chromosoom bevat naast geslachtbepalende genen ook genen die niet met het geslacht te maken hebben. Wanneer een gen voorkomt op het X-chromosoom spreken we van een X-chromosomaal gen.

Geslachtsbepaling

Er bestaan verschillende genetische mechanismen om het geslacht van een individu te bepalen. Zo zijn het bij vogels en reptielen de mannetjes die gelijke geslachtschromosomen hebben (ZZ), en de vrouwtjes twee verschillende (ZW). Bij sommige insecten en enkele zoogdieren hebben de vrouwtjes twee dezelfde geslachtschromosomen (XX) en de mannetjes slechts een (X0). In weer andere organismen wordt het geslacht niet bepaald door geslachtschromosomen, maar bijvoorbeeld door de ploidie van het hele individu (haploïde mannetjes, diploïdevrouwtjes) of door omgevingsfactoren.