De werking van medicijnen kan worden verbeterd als ziekenhuizen DNA-informatie van patiënten delen. Genetische aanleg bepaalt namelijk in grote mate hoe geneesmiddelen worden afgebroken. Mismatch kan voorkomen worden als er kennis is van deze DNA-variaties. Het LUMC in Leiden is hier al actief mee bezig.

LUMC in Leiden eerste ziekenhuis

Het LUMC heeft besloten om als eerste ziekenhuis informatie uit het DNA-profiel van patiënten op te nemen in het elektronische voorschrijfsysteem. Dit doet het ziekenhuis uit Leiden met het doel om de werking van medicijnen te verbeteren. In de lever worden geneesmiddelen afgebroken door enzymen. DNA-variaties bepalen met welke snelheid deze afbraak plaatsvindt. Hierdoor is het dus mogelijk dat een patiënt snel reageert op een bepaald medicijn, terwijl iemand anders hier helemaal niet zo gebaat bij is.

Aan preventie doen

Eerder was het uitvoeren van een DNA-onderzoek niet vanzelfsprekend. Dit werd namelijk pas gedaan als een patiënt ernstige bijwerkingen kreeg van een bepaald medicijn. Nadat bijwerkingen optraden werd pas een onderzoek gedaan naar het DNA. Alleen vorig jaar was dit al het geval bij enkele duizenden patiënten. Voor het eerst gaat het LUMC zich bezig houden met preventie. Klinisch geneticus Marjolein Kriek geeft aan dat patiënten waarvan het DNA wordt geanalyseerd om een medische reden aan kunnen geven om deze gegevens op te nemen in hun elektronisch patiëntendossier. Je zou dit eigenlijk moeten zien als een extra service. Betreffende informatie is al bekend bij het ziekenhuis, het zou eigenlijk zonde zijn als je dit niet zou gebruiken. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan kinderen met een aangeboren afwijking en de ouders van deze kinderen.

Automatisch een waarschuwing

Op dit moment heeft het LUMC al het DNA-profiel van meer dan vierhonderd patiënten opgeslagen. Worden deze mensen ziek en krijgen ze een medicijn dat eventueel op basis van hun DNA problemen kan opleveren? Dan zal de arts automatisch een waarschuwing ontvangen dat hier sprake is van een mismatch. De arts kan dan kijken naar een ander alternatief.

Afbraaksnelheid verschilt

Het is mogelijk dat een medicijn met de verkeerde concentratie in het bloed terechtkomt. De concentratie kan te hoog zijn, maar ook te laag. Dit brengt gevolgen met zich mee. Het is dan mogelijk dat het medicijn geen effect heeft of juist slecht is voor de gezondheid. Als fabrikanten een medicijn ontwikkelen dan gaan ze vaak uit van de gemiddelde afbraaksnelheid. Leidse ziekenhuisapotheker Jesse Swen zegt dat 95% van de Nederlanders echter een variant in de genen heeft. Dit leidt dus ook tot een andere afbraaksnelheid.

Europees onderzoek gaande

Op dit moment is er een groot Europees onderzoek gaande. Dit onderzoek wordt uitgevoerd onder leiding van het LUMC. Dit onderzoek moet ons laten zien of deze manier van werken, het afstemmen van medicijnen op het DNA van patiënten, zal leiden tot minder bijwerkingen en hoe het zit met de kosten. Hoogleraar farmacogenetica Ron van Schaik geeft aan dat er volgens hem veel andere ziekenhuizen zijn die overwegen om deze werkwijze over te nemen.